Jak sprawdzić, czy ktoś wziął na mnie kredyt?

183

Jak sprawdzić, czy ktoś wziął na mnie kredyt? Jest to pytanie, które powinniśmy nie tylko sobie zadawać, ale również umieć na nie odpowiedzieć. Wbrew pozorom podkreślanie tego, jak ważna jest ochrona danych osobowych, nie jest jedynie teorią. W rzeczywistości istnieje realne ryzyko tego, że ktoś weźmie na nas kredyt i to bez naszej wcześniejszej wiedzy. W niektórych przypadkach, w szczególności w dobie licznych oszustw cyfrowych, ryzyko podszycia się pod inną osobę jest realnie większe. O ile nie brakuje w historii bankowości sytuacji, że ktoś podszywał się pod kredytobiorcę w placówce bankowej, o tyle jeszcze prostsze jest dokonanie oszustwa poprzez zawarcie transakcji online. Taką opcję umożliwiają nie tylko banki, ale też instytucje pozabankowe, czyli firmy udzielające tzw. chwilówek. Dlatego też warto wiedzieć, jak sprawdzić, czy nikt nie wziął na mnie kredytu. Co powinniśmy o tym wiedzieć? Jaką ochronę danych osobowych warto wdrożyć, jeśli jesteśmy zagrożeni?

Stając wobec problemu licznych prób wyłudzenia kredytów powinniśmy mieć świadomość tego, że takie zagrożenie jest realne i może dotyczyć znacznej części Polaków. Za przykład można wziąć I kwartał 2023 roku. W okresie od stycznia do marca zanotowano próby wyłudzeń kredytów na kwotę wynoszącą aż 53,3 mln złotych. Wyłudzenia kredytu są coraz częstsze, co też potwierdzają statystyki – z roku na rok jest coraz więcej podejmowanych tego typu prób. Dlatego też warto wiedzieć, jak sprawdzić, czy ktoś wziął na mnie kredyt, aby wdrożyć odpowiednie działania chroniące. Jeśli bowiem ostatecznie będzie wisiał na nas kredyt zaciągnięty bez naszej wiedzy, problem ten może ciągnąć się przez lata.

Na jakie dane można wziąć kredyt?

Większość instytucji finansowych  zazwyczaj wymaga od wnioskujących następujących danych osobowych:

• Imię i nazwisko
• Adres zamieszkania
• Data urodzenia
• Numer dowodu tożsamości
• Numer PESEL
• Dane teleadresowe
• Miejsce urodzenia
• Imiona rodziców
• Nazwisko panieńskie matki.

Czy na podstawie numeru PESEL można wziąć kredyt? W bankach nie istnieje możliwość uzyskania zobowiązania wyłącznie na podstawie PESEL-u. Proces weryfikacji wnioskujących jest kompleksowy i został tak zaprojektowany, aby uniemożliwić oszustwa. Istnieje wiele etapów weryfikacji, które są dokładnie przemyślane, aby wykluczyć takie nielegalne działania. Podstawowym rodzajem zobowiązania w banku jest kredyt gotówkowy na dowód, który jest udzielany w oparciu o ten dokument. Niekiedy zdarza się, że bank akceptuje wniosek od klienta z paszportem, np. w przypadku zgubionego czy skradzionego dowodu, gdy oczekujemy na nowy dokument. Najczęściej ma to miejsce jednak w przypadku stałych klientów.

Czy da się sprawdzić, czy ma się kredyt? Jak sprawdzić, czy nie wzięto na mnie kredytu?

Jeszcze jakiś czas temu główną ofiarą wyłudzenia kredytu stawała się osoba, której skradziono dowód osobisty lub też po prostu go zgubiła. Dzisiaj jednak nawet przy zachowaniu swojego dokumentu tożsamości może dojść do prób wyłudzenia kredytów, co też jest możliwe do sprawdzenia. Przede wszystkim warto samodzielnie podejmować kontrole swoich finansów i upewniać się, że nie doszło do wyłudzenia kredytu. W tym celu można podjąć kilka działań:

• W pierwszej kolejności warto sprawdzić raport w Biurze Informacji Kredytowej (BIK) – to właśnie tu trafiają wszelkie dane dotyczące zaciąganych przez nas zobowiązań bankowych.
• Pobierając raport o sobie ze strony internetowej BIK otrzymamy informacje o wszystkich otwartych rachunkach kredytowych, które nas obejmują. Jak zrobić to krok po kroku?
  • Trzeba wejść na stronę BIK-u oraz zarejestrować się poprzez podanie danych z dowodu osobistego, akceptację regulaminu oraz podanie adresu e-mail. Jest to konieczne potwierdzenie tożsamości.
  • Należy potwierdzić tożsamość za pomocą zeskanowania dowodu osobistego.
  • Konieczne jest wykonanie przelewu weryfikacyjnego  – ten trzeba wykonać z konta podanego w trakcie rejestracji).
  • W tym momencie otrzymujemy link aktywacyjny oraz SMS z kodem pozwalającym na autoryzację – jest to moment, w którym możemy utworzyć hasło do konta i dokonać zalogowania.
  • Następnie wybieramy zakres interesujących nas usług – decydujemy się albo na pojedynczy raport BIK albo na pakiet 12 raportów z historią kredytową oraz tzw. scoringiem, czyli oceną punktową.

Warto nadmienić, że raz na pół roku można skorzystać z okrojonej, darmowej wersji raportu BIK – te wspomniane powyżej są płatne, ale zawierają też więcej treści.

Jak sprawdzić czy ktoś wziął na mnie kredyt w instytucjach pozabankowych? Czy chwilówki są widoczne w BIK? Nie zawsze. W takim przypadku również możesz skorzystać z alertu czy sprawdzenia raportu, ale nie wszystkie instytucje tego typu przekazują tak informację. Warto weryfikować dane w Biurach Informacji gospodarczej, czyli:

• KRD,
• ERIF,
• Info Monitor.

Kiedy warto sprawdzić czy ktoś wziął na mnie kredyt lub pożyczkę?

Jeśli pojawia się u ciebie myśl, że mogło mieć miejsce wykorzystanie moich danych osobowych, koniecznie warto podjąć się konkretnych działań. Jakie konkretnie oznaki prób wyłudzenia kredytów powinny być dla nas alarmujące?

• Pojawienie się podejrzanych transakcji na koncie bankowych – szczególnie istotne jest pojawienie się zapisów o nieautoryzowanej transakcji lub też przelewów na symboliczną złotówkę. Dlaczego? W celu uwiarygodnienia prawdziwości danych kredytobiorcy lub też pożyczkobiorcy instytucje finansowe wymagają przeprowadzenia transakcji. Wygląda to podobnie, jak w opisanej wcześniej procedurze zakładania konta BIK. Takie transakcje powinny skłonić nas do natychmiastowego działania.
• Podejrzane SMS-y na numer telefonu powiązany z bankiem – ktoś może wysyłać SMS-y z podejrzanymi linkami, rzekomymi ostrzeżeniami o zagrożeniu konta bankowego – a w praktyce to właśnie takie SMS-y są próbą wyłudzenia naszych danych.
• Korzystanie z alertów – jeśli wykupimy alerty BIK, przy próbie złożenia wniosku kredytowego na nasze dane będziemy otrzymywać powiadomienia SMS. Dlatego przy otrzymaniu takich SMSów po wykupieniu alertów BIK trzeba jak najszybciej podjąć się działań zabezpieczających.
• Pojawienie się informacji o zaległościach lub interwencji komorniczej – jest to dość późny etap, który zachodzi już po tym, gdy ktoś wziął na nasze konto kredyt. Jeśli pojawią się takie komunikaty, warto przede wszystkim zwrócić się do banku.

 Gdzie zgłosić, że ktoś wziął na mnie kredyt?

W momencie, gdy mamy podejrzenie lub pewność, że ktoś wziął na nas kredyt, możemy, a nawet powinniśmy to zgłosić zarówno na policję, jak i do banku. Udając się np. na policję lepiej zabrać z banku potwierdzenie zgłoszenia oszustwa, aby jak najpełniej tworzyć dokumentację o zaistniałej sytuacji. Dobrym pomysłem jest też na początku zgłoszenie problemu do BIK. Doradcy pokierują nas dokładnie w kwestii tego, jak zgłosić sprawę na policję. Kluczowe jest to, aby działać szybko, współpracując z poszczególnymi instytucjami.

Co robić, gdy ktoś wziął na mnie kredyt np. przez Internet?

W tym miejscu można zadać sobie pytanie: Jak udowodnić, że to nie ja wzięłam pożyczkę? Proces ten może być trudny i wymagać wiele czasu, dlatego dobrze wcześniej sprawdzić, czego można się spodziewać.

Zalecane działania to:

1. Zastrzeżenie dowodu osobistego w Systemie Dokumenty Zastrzeżone – takie zastrzeżenie kredytowe uchroni nas przed kolejnymi oszustwami dokonywanymi na nasz dokument tożsamości.
2. Udanie się do najbliższej jednostki policji i zgłoszenie przestępstwa – kluczowe jest podanie jak największej ilości szczegółów i dołączenie dokumentów stanowiących dowody. Dowód osobisty jest unieważniony, więc po tym działaniu konieczne będzie również wyrobienie nowego dokumentu.
3. Skontaktowanie się z bankiem, parabankiem lub firmą pożyczkową, w której dokonano wyłudzenia — Na tym etapie musimy podać okoliczności sprawy i wszelkie niezbędne informacje. Trzeba też dodać potwierdzenie zgłoszenia oszustwa otrzymane na policji. W tym przypadku wierzyciel wstrzymuje windykację aż do czasu, gdy sprawa zostanie wyjaśniona.
4. Jeśli sprawa jest prowadzona przed sądem, a my o tym nie wiedzieliśmy (oszust podał fałszywy adres), można złożyć skargę przeciwko egzekucji komorniczej — W niej przedstawia się zaistniałą sytuację i okazuje wszelką niezbędną dokumentację.

Gdzie sprawdzić, czy ktoś wziął na mnie kredyt?

Najlepszym sposobem, aby sprawdzić, czy ktoś nie wziął na Twoje dane kredytu lub pożyczki, jest uzyskanie pełnego raportu BIK dotyczącego Twojej historii kredytowej. Możesz to zrobić, odwiedzając stronę internetową Biura Informacji Kredytowej (BIK) i opłacając odpowiednią opłatę w wysokości 85 zł za raport BIK lub Alerty BIK.

Możesz skorzystać z następujących źródeł informacji:

• BIG (Biuro Informacji Gospodarczej)
• KRD (Krajowy Rejestr Długów).
• ERIF (Biuro Informacji Gospodarczej).

Warto również zaznaczyć, że korzystając z usługi Alertów BIK, będziesz otrzymywać powiadomienia SMS w przypadku prób złożenia wniosków kredytowych na Twoje dane. Dodatkowo, jeśli ktoś próbuje wykorzystać Twoje dane w inny sposób, zostaniesz o tym poinformowany. Biuro Informacji Kredytowej (BIK) współpracuje również z BIG „InfoMonitor” i innymi instytucjami, co może zwiększyć skuteczność monitorowania swojej historii kredytowej.

Jak chronić swoje dane osobowe?

Oczywiście, ochrona swoich danych osobowych w świecie online jest niezwykle ważna. Poniżej znajdziesz kilka zasad, których warto przestrzegać:

• Używaj oprogramowania chroniącego komputer i urządzenia mobilne – instaluj programy antywirusowe oraz zabezpieczające przed atakami z zewnątrz (firewall). Regularnie aktualizuj swoje oprogramowanie, aby zapewnić najlepszą ochronę przed zagrożeniami.
• Stosuj bezpieczne hasła – twórz hasła z różnymi rodzajami znaków, takimi jak wielkie i małe litery, cyfry i znaki specjalne. Unikaj używania tych samych haseł w różnych miejscach. Zmieniaj hasła regularnie. Nie zapisuj haseł w miejscach łatwo dostępnych, takich jak notatniki czy kartki.
• Ogranicz udostępnianie informacji w Internecie – bądź ostrożny z tym, co publikujesz online, szczególnie na mediach społecznościowych. Unikaj udostępniania zdjęć lub dokumentów, które mogą ujawnić Twoje dane osobowe. Podawaj tylko niezbędne informacje przy rejestracji na różnych platformach.
• Zwracaj uwagę na formularze i zgody – podczas korzystania z usług online uważnie czytaj formularze i zgody, które musisz wypełnić. Nie podawaj zbędnych informacji i zastanów się, czy zgody, które zaznaczasz, są naprawdę potrzebne.
• Bądź ostrożny wobec phishingu – uważaj na próby oszustwa typu phishing, gdzie cyberprzestępcy podszywają się pod inne osoby lub firmy. Nie otwieraj podejrzanych wiadomości e-mail ani nie klikaj na podejrzane linki. Jeśli otrzymasz nieoczekiwaną wiadomość proszącą o poufne informacje, sprawdź jej wiarygodność.

Jak chronić się przed wyłudzeniem kredytu?

• Nie udostępniajmy całego dowodu osobistego osobom postronnym. Zawsze można okazać dowód, ale nie trzeba go przekazywać. Warto być czujnym i chronić ten dokument.
• Używajmy silnych haseł w bankowości elektronicznej i innych usługach online. Hasła te powinny zawierać różne rodzaje znaków i być regularnie zmieniane. Unikajmy korzystania z publicznych sieci Wi-Fi do logowania się do ważnych kont.
• Jeśli utracisz portfel z dokumentami, zgłoś to niezwłocznie na policji i do swojego banku. Zablokuj kartę kredytową i zmień hasła dostępu do swojego konta bankowego.
• Skorzystaj z Alertów BIK – to przydatna usługa, która informuje Cię o próbach wyłudzenia kredytu lub pożyczki na Twoje dane osobowe. Możesz także otrzymywać przypomnienia o zaległościach w spłacie swoich zobowiązań. To pomaga śledzić swoją historię kredytową i reagować na potencjalne zagrożenia.
• Chroń PESEL – ta usługa działa podobnie do Alertów BIK, ale chroni nie tylko przed kredytami bankowymi, ale także przed innymi zobowiązaniami finansowymi, które wymagają podania numeru PESEL. Jest to bardziej wszechstronne, ale droższe rozwiązanie.

Przestrzeganie tych zasad i korzystanie z dostępnych narzędzi do monitorowania swojej historii kredytowej może znacząco zmniejszyć ryzyko wyłudzenia kredytu lub pożyczki na nasze dane osobowe oraz pomagać w zachowaniu bezpieczeństwa finansowego. Warto zainwestować w te usługi, aby uniknąć potencjalnych kłopotów finansowych wynikających z oszustw.